Attitude en ICT, hoe doe ik dat?

Wat doet een docent die zelfstandig, creatief en kritisch gebruik maakt van ICT bij het lesgeven en organiseren van onderwijs? Ik zag hoe het docent ontwikkelteam (DOT) van Robbin, Bert-Jan en Mitchell dit treffend aanpakten in hun lesopening met ICT in week 7 van de minor. Overigens van belang om te vermelden: bij de lesopening van de overige DOTs was ik niet aanwezig. Getuigt dan niet van een eigen professionele houding als ik er toch onderbouwde feedback op ga geven.

De start was een filmpje dat betekenisvol bleek voor 'een pakkend begin' als ook het vervolg van de les (hier: vragen over up to date blijven). Het filmpje laat zien '(how) kids react to oldcomputers’. 

Het filmpje is grappig, herkenbaar, duidelijk gesproken en in beeld gebracht. De reactie van de kinderen vormt de essentie. De interviewer is alleen met zijn stem aanwezig. Kortom, geen onnodige afleiding, de boodschap blijft behouden en daarmee is het een krachtig filmpje. De duur is ruim 7 minuten, maar de webtool Tubechop maakt daarvan in slechts 3 stappen een kernachtige versie. Het filmpje is een ‘brug’ naar de vervolgopdracht, waarin studenten in de klas vragen beantwoorden over het up to date blijven op het gebied van ICT in het onderwijs. 

In de didactische keuzes door het DOT is ICT te herkennen als ondersteuning van de lesinhoud: thema 4 uit de Kennisbasis ICT, didactisch handelen.

Vervolgens geeft het DOT blijk van een juiste, kritische houding als het gaat om een beargumenteerde inzet van ICT: thema 1 uit de Kennisbasis ICT, attitude. De vragen worden op papier uitgereikt, de studenten werken deze uit en mailen de antwoorden door naar het DOT. De argumentatie van het DOT om het zo aan te pakken, is dat zij nog een zekere controle (willen) hebben over de correctheid van antwoorden c.q. nettiquette. Daarbij willen zij de antwoorden een soort van onderzoeksmatig verzamelen en terugkoppelen door deze op hun eigen, openbare blog te plaatsen. In elk geval zit hier nog een herkenbaar stuk uit thema 1 ‘Attitude’ in, namelijk ‘de onderzoekende professional’.

Een kritische analyse van de resultaten of een reflectie op didactische keuzes wordt niet gegeven, maar dat was ook niet de insteek van de lesopening. Deze werkwijze is opnieuw herkenbaar in thema 4 ‘Didactisch handelen’. Zo zijn de leerdoelen van de lesopening gehaald, ICT heeft hieraan bijgedragen. Tevens is bewust gekozen voor een toepassing zonder ICT. Zo gedraagt een kritisch lerende professional zich. 

Digitale didactiek

ICT organiseren om te differentiëren. Thema 4 uit de Kennisbasis ICT. Hoe doe je dat? Door je lesactiviteiten af te stemmen op leerlingen met verschillende behoeften,. Geef bijvoorbeeld extra, verlengde instructie aan die leerlingen die dat nodig hebben en laat anderen zelfstandig verder werken. Of geef de leerlingen die bovengemiddeld op een toets scoren alleen de kernopgaven uit een hoofdstuk, waarbij de anderen ook de overige opgaven moeten maken. En op basis van verschil in leerstijl maken sommige leerlingen liever een mindmap dan een geschreven samenvatting van een half A4. Sommigen verkiezen het luisteren naar de uitleg van een  docent of medeleerling boven zelf de stof bestuderen. Tot zover het gedeelte ‘differentiëren’. En dan de vraag hoe je dit met ICT kunt organiseren. Dat kan met Flipping the Classroom. Dat is het principe van ‘de omgedraaide klas’. Een goed en verhelderend overzicht geeft deze infographic van Kennisnet . De afbeelding hieronder is daaruit overgenomen.

En zijn er goed bruikbare (lees: toegankelijke) webtools voor het ontwerpen van leeractiviteiten volgens dit principe? Jazeker, ik kan je hiertoe de volgende van harte aanbevelen: Zaption, Playposit(voormalig Educanon), Edpuzzle en TEDed . 

Ten slotte nog een gebruikerstip. Durf zelf en met je leerlingen met deze tools te experimenteren. Voor elke werkvorm geldt dat leerlingen eraan moeten wennen, dus geef niet te snel op. En voor jezelf geldt bovendien, hoe vaker je dit doet, hoe beter je er in wordt. Ik ben wel benieuwd naar je voorkeur en motivatie uit je leerpraktijk. Laat je daartoe een reactie achter?